Kiedy WIRON zastąpi WIBOR

Stopy procentowe

Towarzyszący podwyżkom stóp procentowych wzrost rat kredytów pociągnął za sobą krytykę wskaźnika WIBOR, jako zbyt podatnego na zmiany. Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady ( UE ) wskaźnik WIBOR, który wraz z marżą banku decyduje o oprocentowaniu większości kredytów, ma zostać zastąpiony nowym bardziej przejrzystym wskaźnikiem. Jego miejsce ma zająć nowy wskaźnik WIRON ( Warsaw Interest Rate Overnight ).

W celu opracowania nowego wskaźnika z inicjatywy rządu powstała Narodowa Grupa Robocza złożona z przedstawicieli NBP, KNF, UOKiK, Ministerstwa Finansów oraz banków, która wybrała nowy wskaźnik i wytyczyła „Mapę Drogową” odejścia od WIBOR. Podmiotem, który ma zająć się wyliczeniem wysokości nowego wskaźnika został GPW Benchmark.

Definicja WIRON wg. GPW Benchmark

WIRON a WIBOR – podstawowe różnice

WIRON to wskaźnik, który opiera się na warunkach rzeczywiście wykonanych depozytowych transakcji jednodniowych (overnight). Administrator indeksu (GPW Benchmark) wylicza go na podstawie szerszego zakresu transakcji, nie tylko międzybankowych. Metoda uwzględnia m.in. ważenie transakcji wolumenem i odrzucenie wartości skrajnych. Wskaźnik ten uwzględnia transakcje które zostały przeprowadzone w przeszłości, a nie oczekiwania uczestników rynku dotyczące przyszłości. Jeżeli przyjmiemy, że indeks 3M jest liczony jako średnia ważona wartości z 3 ostatnich miesięcy, to w sytuacji wzrostu stóp procentowych będzie on niższy od aktualnej stopy referencyjnej. Odwrotnie będzie w przypadku obniżek stóp procentowych.

WIBOR jest wskaźnikiem opartym na przewidywaniu tego jak sytuacja będzie wyglądała w przyszłości. Jeśli banki zakładają, że w określonej perspektywie czasowej stopy procentowe będą rosły, to pożyczają sobie środki na wyższy procent. Odwrotnie natomiast, gdy zakładają, że Rada Polityki Pieniężnej będzie stopy obniżać. W przypadku WIBOR banki niejako przewidują to co będzie się działo ze stopami procentowymi. Zakładają więc na przykład ich podwyżkę oraz skalę tej podwyżki. I z wyprzedzeniem, na podstawie tych przewidywań podnoszą oprocentowania rat kredytu. Mogą się przy tym pomylić i założyć zbyt wysoką podwyżkę, podczas gdy w rzeczywistości jej nie będzie.

Główne założenia Mapy Drogowej

1. IV kwartał 2022r. – administrator nowego indeksu (GPW Benchmark) rozpoczyna publikację jego wartości.
2. Grudzień 2022r. – uczestnicy rynku  mogą stosować indeks WIRON w nowych instrumentach finansowych.
3. 2023r.:

• możliwość stosowania wskaźnika w produktach i instrumentach finansowych dla podmiotów, które wyrażają gotowość do jego zastosowania.
• możliwość wprowadzenia do oferty banków kredytów stosujących indeks WIRON równolegle z dotychczas oferowanymi kredytami na WIBOR.
• oferowanie nowych produktów, w tym kredytowych dla przedsiębiorców (spółek kapitałowych z oprocentowaniem odwołującym się do nowego indeksu).

4. 2024r.:

• oferowanie nowych produktów stosujących WIRON, w tym przede wszystkim dla konsumentów oraz jednoosobowych działalności gospodarczych, spółek cywilnych. W szczególności oferowanie przez banki kredytów mieszkaniowych oprocentowanych według stopy składanej na podstawie indeksu WIRON przy jednoczesnym rozwoju rynku kredytów mieszkaniowych stosujących stałą/okresowo stałą stopę procentową.
• zapewnienie konwersji istniejących kontraktów pochodnych stosujących wskaźnik referencyjny WIBOR na instrumenty stosujące WIRON.

5. 2025r. – konwersja istniejących umów i instrumentów stosujących WIBOR. W klauzulach odsetkowych zastosowany zostaje się zamiennik i spread korygujący.

Dokument Narodowej Grypy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych:

Mapa drogowa procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych

Reasumując, powyższa „mapa drogowa” zakłada,  że dla obowiązujących umów konwersja z WIBOR na WIRON ma nastąpić dopiero w 2025r. W 2023 r. nowe kredyty bazujące na WIRON będą mogły być oferowane przez banki równolegle z rozwiązaniami opartymi na WIBOR, a do końca 2024r. kredyty oparte na WIBOR mają zostać usunięte z oferty banków.

Od 17 grudnia 2022r. Bank ING jako pierwszy w Polsce zawiesił sprzedaż detalicznych kredytów hipotecznych ze zmiennym oprocentowaniem opartym o WIBOR. Od 12 grudnia 2022r. obowiązuje nowa oferta specjalna oparta wyłącznie o oprocentowanie okresowo stałe.

Kolejny bank, który przygotowuje się do zaoferowania klientom kredytów opartych o WIRON to PKO BP. Jak komunikuje bank zgodnie z przyjętą mapą drogową – „…udostępnienie produktów opartych na WIRON odbędzie się przy wycofaniu oferty opartej na WIBOR…”. W praktyce oznacza to, że PKO BP nie będzie oferował równolegle kredytów opartych na obu wskaźnikach. Bank nie przekazał jeszcze dokładnych ram czasowych wprowadzenia do sprzedaży kredytów opartych o WIRON.

Pozostałe banki nie przekazały jeszcze żadnych oficjalnych komunikatów w tym zakresie.  

Zachęcam też do przeczytania:

Co dalej ze stawką WIBOR ?